روش انتخاب پسورد مناسب و قوی برای اکانتهای مختلف
- mentorx
- ۲۵ فروردین ۱۴۰۴
انتخاب پسورد قوی یکی از اولین، سادهترین و مهمترین اصول حفظ و حراست از امنیت دادههای شما در محیط وب محسوب میشود برای آشنایی بیشتر با نحوه انتخاب رمز عبور قوی و مناسب، این مطلب را بخوانید.
انتخاب پسورد قوی یکی از اولین، سادهترین و مهمترین اصول حفظ و حراست از امنیت دادههای شما در محیط وب محسوب میشود. فرقی ندارد بخواهید از حساب کاربریتان در اینستاگرام حفاظت کنید یا میخواهید پسورد حساب بانکیتان را تغییر دهید؛ در هرصورت انتخاب رمز عبور قوی کمک میکند تا حد زیادی از حسابتان حفاظت کنید. برای یادگیری راههای انتخاب پسورد قوی و مطمئن، با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
تصور کنید که کلید خانهتان را زیر یک پادری بگذارید و امیدوار باشید که هیچ دزدی آن را پیدا نکند! این دقیقاً همان اتفاقی است که هنگام استفاده از یک رمز عبور ساده برای حسابهای آنلاین رخ میدهد. در دنیای دیجیتال امروز، اطلاعات شخصی، حسابهای بانکی، ایمیلها و شبکههای اجتماعی همگی با یک سد امنیتی به نام گذرواژه محافظت میشوند. اما اگر این سد ضعیف باشد، هکرها بهراحتی میتوانند آن را بشکنند و به دادههای ارزشمند شما دسترسی پیدا کنند. در این مقاله از دواپس ایران، راهکارهایی برای ساخت گذرواژه قوی و سخت ارائه میدهیم تا بتوانید از امنیت حسابهای خود مطمئن شوید.
گذرواژه چیست؟
گذرواژه (Password) یک رشته متنی، عددی یا ترکیبی از کاراکتر ها است که بهعنوان یک کلید امنیتی برای دسترسی به حسابهای کاربری، سیستمهای رایانهای و اطلاعات حساس استفاده میشود. گذرواژهها نقش مهمی در حفظ حریم خصوصی و امنیت دیجیتال دارند و مانع از دسترسی غیرمجاز افراد به دادههای شخصی یا سازمانی میشوند. یک گذرواژه معتبر باید پیچیده، منحصربهفرد و غیرقابل حدس باشد تا از آن در برابر حملات سایبری مانند هک شدن، فیشینگ و حملات جستجوی فراگیر (Brute Force) محافظت شود. دواپس ایران با ارئه خدمات امنیت شبکه به حفظ حریم شخصی شما کمک میکند. امروزه، علاوه بر ساخت پسورد قوی و سخت، استفاده از روشهایی مانند احراز هویت دو مرحلهای و نرمافزارهای مدیریت رمز عبور به افزایش امنیت حسابها کمک میکند.
بهترین روشهای انتخاب رمز عبور
انتخاب پسورد قوی یک اصل ساده و اساسی دارد: پسوردی انتخاب کنید که حدس زدن آن آسان نباشد (حتی غیرممکن باشد) و شما هم نتوانید آن را فراموش کنید. اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که تمایل از شمارههای خاص مانند شماره همراه، کد ملی، تاریخ تولد یا حتی بدتر از آن، از توالی عددی مانند 123456 برای پسورد استفاده کنید، حسابتان را به روی افراد بیگانه و سودجو باز کردهاید.
خوب است که بدانید اولین گزینه هکرها برای باز کردن حساب افراد، امتحان کردن پسوردهایی مانند توالی عددی، Password1، passw0rd و گزینههای مشابه آن است. همچنین به لطف شبکههای اجتماعی، اطلاعات شخصی شما مانند تاریخ تولد، ازدواج و... به سادگی در دسترس قرار دارد و نمیتواند گزینه مناسبی برای پسورد باشد. پس انتخاب پسورد قوی چه اصولی دارد و چطور میتوانیم رمز عبوری قدرتمند درست کنیم که از ذهنمان هم پاک نشود؟
راهنمای زیر در این زمینه به شما کمک خواهد کرد:
خصوصیات پسورد قوی را بشناسید
بهترین اقدام برای انتخاب پسورد قوی این است که قبل از هر چیزی خصوصیات آن را بشناسید.
رمز عبور قدرتمند خصوصیات زیر را دارد:
- حداقل 12 کاراکتر دارد. هرچقدر رمز عبور طولانیتر باشد، بهتر است.
- ترکیبی از حروف بزرگ و کوچک، اعداد و علائم خاص است. هرچقدر پسورد انتخابیتان از کاراکترهای ترکیبی بیشتری تشکیل شده باشند، حدس زدن و هک آنها سختتر خواهد بود.
- مسیری مشخص و به یاد ماندنی روی صفحه کلید نمیسازد.
- حاوی اطلاعات شخصی شما نیست.
- هر رمز عبور صرفا متعلق به یک حساب و منحصر به فرد است.
رمز عبوری طولانی بسازید
طول زیاد یکی دیگر از رمزهای انتخاب پسورد قوی است. همانطور که قبلا هم گفتیم، رمزی انتخاب کنید که حداقل 12 کاراکتر داشته باشد و اگر میتوانید بیشتر از این را به خاطر بسپارید، بهتر است تعداد آن را به بیش از 12 افزایش دهید.
سعی کنید تا جایی که میتوانید در پسوردتان از ترکیب مختلف استفاده کنید. حروف بزرگ و کوچک، علائم و نشانهها، اعداد و... میتوانند به قدرتمند شدن پسورد کمک کنند.
رمز عبور قوی واضح نیست
یکی دیگر از موارد مهمی که باید در انتخاب پسورد قوی به یاد داشته باشید این است که رمز عبور خوب، برای دیگران قابل حدس زدن نیست و نمیتوان معنای آن را به درستی فهمید.
هرچقدر ارتباط معنایی میان کاراکترهای رمز عبور کمتر و سستتر باشد، طبعا حدس آن برای دیگران سختتر خواهد شد.
نکته مهم دیگری که باید در این زمینه به ذهن بسپارید این است که از مسیرهای متوالی در صفحه کلید استفاده نکنید. مثلا qwerty یکی از رمزهای متداول کاربران در جهان است. طبعا حدس این این شکل و رمز برای هکرها بسیار آسان خواهد بود.
برای هر حساب رمز عبوری جدا بسازید
ممکن است پس از انتخاب پسورد قوی، ترغیب شوید که از آن برای همه حسابهایتان استفاده کنید. این اشتباه میتواند امنیت تمام حسابهایتان را به خطر بیندازد.
در صورتیکه هکری موفق به کشف پسورد حسابتان شد، میتواند به سادگی آن را روی تمام حسابهایتان امتحان کنید و به این ترتیب تمام آنها در معرض خطر قرار میگیرند.
ترجیحا برای هر حساب، یک پسورد قوی انتخاب کنید و آن را هیچجای دیگر تکرار نکنید.
از رمزهای قدیمی استفاده نکنید
حوصله انتخاب پسورد قوی ندارید و میخواهید از رمزهای عبور قدیمی خود استفاده کنید؟ اشتباه بزرگی مرتکب میشوید. در خدمات امنیت شبکه مهم است که پسوردها و کلمههای عبور جدید، قوی و مشخص استفاده کنید. این موضوع به آن معنی نیست که عبارات یا کلمههای به یاد ماندنی یا تکراری را در ساخت کلمه عبور، استفاده کنید. بلکه باید از عبارات و حروف متفاوت برای ایجاد پسورد قوی، استفاده کنید.
بازیابی رمزهای قدیمی، مخصوصا رمزهایی که قبلا در معرض هک قرار گرفتهاند، به شدت امنیت شما را در معرض خطر قرار میدهند. حتی اگر سالهاست از رمز خود استفاده نکردهاید، نباید به فکر استفاده مجدد از آنها بیفتید.
بیشتر بخوانید: امنیت در لینوکس بیشتر است یا ویندوز؟
ویژگیهای یک گذرواژه قوی و معتبر
برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به حسابهای کاربری، انتخاب گذرواژه قوی امری ضروری است. یک رمز عبور ایدهآل باید به گونهای طراحی شود که در برابر روشهای مختلف هک و حدس زدن مقاوم باشد. در ادامه، ویژگیهای یک گذرواژه معتبر را با توضیحات کامل بررسی میکنیم:
طول کافی
یک گذرواژه قوی باید حداقل 12 تا 16 کاراکتر داشته باشد. هر چه رمز عبور طولانیتر باشد، حدس زدن آن برای هکرها دشوارتر خواهد بود. هکرها معمولاً از روشهایی مانند حملات جستجوی فراگیر (Brute Force) استفاده میکنند که در آن، میلیونها ترکیب ممکن را در مدت کوتاهی آزمایش میکنند. داشتن یک رمز طولانی، فرآیند هک را بسیار زمانبر کرده و امنیت حساب شما را افزایش میدهد.
ترکیب کاراکترهای مختلف
یک گذرواژه قوی نباید فقط شامل حروف یا اعداد باشد، بلکه باید ترکیبی از حروف بزرگ و کوچک، اعداد و نمادهای خاص (@، #، $، &، !،) را در خود جای دهد. این ترکیب باعث میشود که رمز عبور پیچیدهتر شده و احتمال شکسته شدن آن کاهش یابد. برای مثال، رمز عبوری مانند «P@ssW0rd!98» بسیار ایمنتر از «password98» است، زیرا ساختار پیچیدهتری دارد و به راحتی قابل حدس زدن نیست.
عدم استفاده از اطلاعات شخصی
استفاده از اطلاعاتی مانند نام، نام خانوادگی، تاریخ تولد، شماره تلفن یا نام حیوان خانگی در رمز عبور، امنیت شما را به شدت کاهش میدهد. بسیاری از هکرها از روشهایی مانند مهندسی اجتماعی (Social Engineering) استفاده میکنند که در آن، اطلاعات شخصی شما را از شبکههای اجتماعی یا منابع عمومی جمعآوری کرده و برای حدس زدن گذرواژه استفاده میکنند. بنابراین، بهتر است رمزهای عبور خود را بهصورت تصادفی و بدون ارتباط با اطلاعات شخصی خود انتخاب کنید.
منحصر به فرد بودن برای هر حساب
یکی از بزرگترین اشتباهات کاربران، استفاده از یک رمز عبور مشترک برای چندین حساب کاربری است. اگر یکی از حسابهای شما هک شود، تمام حسابهای دیگر که از همان رمز عبور استفاده میکنند، در معرض خطر قرار میگیرند. برای جلوگیری از این مشکل، بهتر است برای هر حساب، گذرواژه معتبر و متفاوت ایجاد کنید. در این زمینه، استفاده از مدیران رمز عبور (مانند LastPass یا 1Password) میتواند به شما کمک کند که رمزهای مختلف را به راحتی مدیریت کنید.
عدم استفاده از کلمات رایج و ساده
بسیاری از کاربران از رمزهای ساده و رایج مانند «password» یا «123456»، استفاده میکنند که این کار بسیار خطرناک است. این رمزها اولین گزینههایی هستند که هکرها در حملات جستجوی فراگیر آزمایش میکنند. برای افزایش امنیت، از ترکیب حروف تصادفی، نمادها و اعداد استفاده کنید و از انتخاب کلمات ساده و متداول خودداری کنید. به جای استفاده از یک کلمه معمولی، میتوانید یک عبارت یا ترکیب خاص از چند کلمه تصادفی را انتخاب کنید تا رمز عبور شما قویتر شود.
توصیههایی برای انتخاب پسورد قوی
در هنگام استفاده از خدمات پشتیبانی شبکه دواپس ایران، توصیههای لازم امنیتی به شما داده میشود. با این حال، برخی از نکات را میتوانید در ادامه مطلب بخوانید:
- از تولیدکنندههای پسورد کمک بگیرید
اگر برای انتخاب پسورد قوی و ساختن آنها وقت ندارید، میتوانید به سادگی از نرمافزارهای تولیدکننده رمز عبور کمک بگیرید. امروزه مولدهای رمز عبور امنی ابداع شدهاند که با ایجاد دنبالههایی از کاراکترهای تصادفی و ترکیب نشانهها، رمزهایی بسیار قوی ایجاد میکنند که هک آنها ساده نیست.
شما با کمک این نرمافزارها میتوانید همچنین رمزهای حسابتان را مدیریت کنید و بنابراین نیاز نیست که نگران فراموشی آنها باشید.
- به جای رمز عبور، عبارت عبور بسازید
اگر انتخاب رمز عبور برایتان سخت است، میتوانید عبارت عبور بسازید چون عبارات عبور معمولا طولانیتر هستند و حدس زدنشان بسیار سختتر است.
میتوانید عبارتی بسازید و در آنها از علائم نگارشی تا حروف بزرگ و کوچک استفاده کنید. البته سعی کنید که این عبارات تصادفی باشند و نتوان آن را حدس زد.
- از شکلکها استفاده کنید
شکلکها هم گزینههای مناسبی برای انتخاب پسورد قوی هستند. آنها میتوانند به جای نماد مورد استفاده قرار بگیرند و به خاطر سپردن آن هم کار سختی نیست.
اگر پلتفرم مورد استفادهتان شکلکها را قبول نمیکند، از نماد کدگذاری شده آنها به جای خود شکلک کمک بگیرید. مثلا ☺نماد شکلک لبخند است و...
- با استفاده از کد، رمزها را اختصاصی کنید
ممکن است واقعا انتخاب پسورد قوی برای هر حساب، کار سختی باشد. به این ترتیب میتوانید با یک ترفند ساده، از یک رمز عبور واحد برای همه حسابها کمک بگیرید. بیایید با مثال آن را توضیح دهیم:
فرض کنید رمز عبور حسابتان cHb1%pXAuFP8 است. شما میتوانید همین رمز عبور را برای تمامی حسابها مورد استفاده قرار دهید، به شرطی که آنها را اختصاصی کنید. مثلا اگر قرار است این رمز عبور برای حساب اینستاگرام مورد استفاده قرار بگیرد، میتواند ابتدای همین رمز از کد Instapass استفاده کنید.
به همین ترتیب میتوانید با اضافه کردن کد Bnakpass به رمز، آن را برای حساب بانکیتان مورد استفاده قرار دهید و...
- با اضافه کردن رمز به حافظه عضلانی، آن را به سادگی به ذهن بسپارید
شاید عجیب به نظر برسد اما عضلات ما حافظه دارند و اتفاقا کمک گرفتن از آنها میتواند به تسریع به حافظه سپردن اعداد و رمزها کمک کند. کافیست چند مرتبه پسورد انتخابیتان را پشت سرهم تایپ کنید تا فرم آن وارد حافظه عضلانیتان شود و به این ترتیب به سادگی آن را به حافظه خواهید سپرد.
روشهای ساخت پسورد قوی و سخت
انتخاب یک گذرواژه قوی و سخت اهمیت زیادی در حفظ امنیت حسابهای کاربری دارد. برای ایجاد گذرواژه معتبر و غیرقابل حدس، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
استفاده از جملات تصادفی
یکی از بهترین راهها برای ساخت پسورد قوی و سخت، انتخاب یک جمله تصادفی و تبدیل آن به یک رمز عبور است. این روش علاوه بر امنیت بالا، امکان به خاطر سپردن رمز را نیز آسانتر میکند. به عنوان مثال، جملهای مانند من عاشق سفر به کوهستان هستم! را میتوان به رمز زیر تبدیل کرد:
گذرواژه: Mn@sfrbKhst!2024
این روش باعث میشود که رمز عبور هم طولانی و هم پیچیده باشد، درحالیکه هنوز برای کاربر قابل یادآوری است.
ترکیب چند کلمه بیربط
استفاده از چند کلمه تصادفی و بیارتباط، یک راه مؤثر برای ساخت رمزهای قوی و غیرقابل حدس است. این کلمات نباید دارای الگوی مشخصی باشند تا امنیت بیشتری داشته باشند. برای مثال، اگر از کلماتی مانند "کتاب"، "نور"، "سیب" و "ماه" استفاده کنید، گذرواژهای مشابه زیر ایجاد میشود:
گذرواژه: Ket@bN0rSibM@h
این ترکیب شامل حروف بزرگ و کوچک، اعداد و نمادها است و در برابر حملات جستجوی فراگیر (Brute Force) مقاومت بیشتری دارد.
استفاده از مخفف جملات معروف
یک روش دیگر برای ساخت پسورد قوی و سخت این است که از حروف اول کلمات یک جمله معروف به همراه اعداد و نمادهای خاص استفاده کنید. برای مثال، اگر جمله هر روز یک قدم به جلو بردار را انتخاب کنیم، میتوان آن را به شکل زیر رمزگذاری کرد:
گذرواژه: HrRz1Gdm@Jlb!
این روش نهتنها رمز عبور را پیچیده و ایمن میکند، بلکه به خاطر سپردن آن نیز نسبتاً سادهتر خواهد بود.
بهرهگیری از ابزارهای تولید پسورد
اگر به دنبال روشی سریع و مؤثر برای ایجاد گذرواژه معتبر هستید، میتوانید از ابزارهای تولید رمز عبور استفاده کنید. این ابزارها بهطور خودکار ترکیبی تصادفی از حروف، اعداد و نمادها ایجاد میکنند که بسیار ایمن است. برخی از بهترین ابزارها عبارتند از:
LastPass Password Generator – ایجاد رمزهای پیچیده و ذخیره آنها بهصورت امن.
NordPass Password Generator – تولید رمزهای ترکیبی قوی و امکان تنظیم ویژگیهای سفارشی.
Bitwarden Password Generator – یک ابزار رایگان و متنباز برای تولید و مدیریت گذرواژههای پیچیده.
نحوه مدیریت و ذخیره گذرواژهها
داشتن یک گذرواژه قوی تنها نیمی از راه است؛ بخش مهم دیگر، مدیریت و نگهداری صحیح آنهاست. اگر گذرواژههای خود را به درستی ذخیره نکنید، ممکن است بهراحتی آنها را فراموش کنید یا در معرض خطر حملات سایبری قرار بگیرید. در ادامه، سه راهکار موثر برای مدیریت بهتر گذرواژه معتبر ارائه شده است:
استفاده از مدیر رمز عبور (Password Manager)
مدیران رمز عبور، ابزارهایی حرفهای هستند که به شما کمک میکنند تمام گذرواژههای خود را بهصورت ایمن ذخیره کرده و بهراحتی به آنها دسترسی داشته باشید. این ابزارها نهتنها رمزهای شما را در یک پایگاه داده رمزگذاریشده نگهداری میکنند، بلکه میتوانند رمزهای پیچیده و تصادفی نیز برای شما تولید کنند. برخی از بهترین مدیران رمز عبور عبارتند از:
1Password – یک ابزار قدرتمند و امن برای ذخیره رمزهای عبور در تمام دستگاهها
Dashlane – قابلیت تولید و مدیریت رمزهای پیچیده با امنیت بالا
Bitwarden – یک گزینه متنباز و رایگان برای مدیریت رمزهای عبور
LastPass – یکی از محبوبترین مدیران رمز عبور با قابلیت ذخیره نامحدود رمزها
یادداشت امن گذرواژهها
اگر علاقهای به استفاده از مدیر رمز عبور ندارید، یکی از گزینههای دیگر، ذخیره گذرواژهها در مکانی امن است. میتوانید گذرواژههای خود را در یک دفترچه فیزیکی که در مکانی امن نگهداری میشود، یادداشت کنید. همچنین، میتوان از فایلهای رمزگذاریشده در رایانه یا گوشی هوشمند برای ذخیره آنها استفاده کرد. اما دقت کنید که این فایلها باید با رمز عبور قوی محافظت شوند و هرگز نباید در محیطهای نا امن مانند ایمیل یا فضای ابری بدون رمزگذاری قرار گیرند.
استفاده از احراز هویت دو مرحلهای (2FA)
فعالسازی احراز هویت دو مرحلهای (Two-Factor Authentication – 2FA) یکی از موثرترین روشها برای افزایش امنیت حسابهای کاربری است. در این روش، علاوه بر گذرواژه معتبر، یک کد یکبارمصرف از طریق پیامک، ایمیل یا اپلیکیشنهای امنیتی مانند Google Authenticator یا Authy به شما ارسال میشود. این لایه امنیتی اضافه باعث میشود که حتی اگر کسی رمز عبور شما را داشته باشد، بدون دسترسی به کد دوم نتواند وارد حساب شما شود. بسیاری از پلتفرمهای معروف مانند گوگل، فیسبوک، اینستاگرام و بانکهای آنلاین از این روش پشتیبانی میکنند.
اشتباهات رایج در انتخاب گذرواژه
بسیاری از کاربران هنگام ساخت گذرواژه قوی و سخت مرتکب اشتباهاتی میشوند که امنیت آنها را کاهش میدهد. این اشتباهات عبارتند از:
● استفاده از گذرواژههای کوتاه
● عدم تغییر گذرواژه به صورت منظم
● استفاده از یک رمز عبور برای چندین حساب
● ذخیره گذرواژه در مرورگر بدون محافظت
● استفاده از ترکیبهای قابل پیشبینی مانند abcd1234
سخن آخر
در این مقاله سعی کردیم تا روشهای انتخاب پسورد قوی را با شما به اشتراک بگذاریم. به یاد داشته باشید که اگرچه ممکن است به ذهن سپردن همه رمزهای عبور برای همه حسابها کاری سخت باشد، اما هرگز وسوسه نشوید تا آن را در دستگاهتان ذخیره کنید. این کار میتواند امنیت حسابتان را به خطر بیندازد.
راهکارهای شما برای حفاظت از رمز عبورتان چیست؟ کدام یک از موارد ذکر شده را رعایت میکنید؟ آیا مورد دیگری هم به نظرتان میرسد که به آن اشاره نشده باشد؟ نظرات خود را با دواپس ایران، به اشتراک بگذارید.
نتیجهگیری
انتخاب یک گذرواژه قوی یکی از مهمترین اقدامات برای حفظ امنیت اطلاعات شخصی است. با رعایت نکات ارائهشده در این مقاله، میتوانید گذرواژهای معتبر و مقاوم در برابر حملات سایبری ایجاد کنید. همچنین، مدیریت صحیح و استفاده از ابزارهای امنیتی مانند مدیران رمز عبور و احراز هویت دو مرحلهای میتواند از دسترسی غیرمجاز به حسابهای شما جلوگیری کند.
همیشه به امنیت دیجیتال خود اهمیت دهید و از ساخت پسورد قوی و سخت غافل نشوید. داشتن یک گذرواژه معتبر تنها یک مرحله از امنیت است؛ هوشیاری و رعایت اصول امنیتی در فضای مجازی نیز به همان اندازه مهم هستند.
سوالات متداول
این سوالات و پاسخها به شما کمک میکنند تا امنیت حسابهای آنلاین خود را به حداکثر برسانید و از سرقت اطلاعات شخصی جلوگیری کنید.
چگونه بفهمم که گذرواژه من در یک حمله هکری فاش شده است؟
شما میتوانید از سایتهایی مانند Have I Been Pwned استفاده کنید و سپس بررسی کنید آیا گذرواژه شما در یک نشت اطلاعاتی لو رفته است یا نه. بسیاری از مدیران رمز عبور نیز دارای قابلیت بررسی امنیت رمزها و هشدار درباره رمزهای فاش شده هستند.
چه گذرواژههایی هرگز نباید استفاده کنم؟
از رمزهای ساده و قابل حدس مانند موارد زیر خودداری کنید:
123456، password، qwerty، 111111، abc123، iloveyou
نام شخصی، تاریخ تولد، شماره تلفن یا نام حیوان خانگی
ترکیبهای رایج مانند admin یا welcome
آیا استفاده از قابلیت ذخیره رمز عبور در مرورگر امن است؟
ذخیره گذرواژهها در مرورگر هایی مانند Google Chrome، Firefox یا Edge ممکن است راحت به نظر برسد، اما همیشه امنترین گزینه نیست. اگرچه اکثر مرورگرها از روشهای رمزگذاری برای محافظت از رمزهای ذخیرهشده استفاده میکنند، اما در صورت هک شدن رایانه، نفوذ بدافزارها یا دسترسی افراد غیرمجاز به دستگاه شما، گذرواژههای ذخیرهشده میتوانند به خطر بیفتند.