مهم ترین مهارت های مورد نیاز devops کدامند؟

اگر یک سایت فروشگاهی بزرگ مثل دیجی‌کالا یا آمازون از دسترس خارج شود چه اتفاقی می‌افتد؟ فروش متوقف می‌شود، کاربران عصبانی‌اند و تیم پشتیبانی به دنبال علت مشکل است. اما درست در همین لحظه، کسی به‌سرعت با چند دستور، مشکل را شناسایی و حل می‌کند، بدون اینکه منتظر تأیید چندین تیم باشد. این شخص احتمالاً یکی از اعضای تیم DevOps است.

نرم‌افزارها در دنیای دیجیتال باید سریع، مطمئن و بدون توقف به‌روزرسانی شوند، به همین دلیل است که DevOps اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. شرکت‌ها دیگر فقط به توسعه‌دهنده یا مدیر سیستم نیاز ندارند، بلکه به افرادی نیاز دارند که هم بفهمند توسعه یعنی چه و هم بدانند زیرساخت چگونه کار می‌کند.

اما برای ورود به این دنیای جذاب و پراسترس، چه توانایی‌هایی باید داشته باشید؟ چه چیزهایی را باید یاد بگیرید؟ در این مقاله از سایت دواپس ایران ارائه دهنده خدمات دواپس تخصصی، به سراغ مهم‌ترین مهارت های مورد نیاز DevOps می‌رویم و با آمار، مثال‌های واقعی و تکنولوژی‌های روز، دقیق بررسی می‌کنیم که متخصص DevOps بودن یعنی چه و چطور می‌توان به یکی از مهره‌های مهم تیم‌های فناوری تبدیل شد. قبل از هر چیز برای پیش نیاز این مطلب بهتر است با مقاله دواپس چیست و چه کاربردی دارد شروع کنید.

چرا مهارت‌های DevOps در دنیای امروز مهم شده‌اند؟ 

امروز که سرعت توسعه، ارائه آپدیت‌ها و پایداری سرویس‌ها برای کسب‌وکارها مهم شده است، مهارت‌های DevOps نقش کلیدی در موفقیت پروژه‌ها ایفا می‌کنند. شرکت‌ها دیگر نمی‌توانند ماه‌ها برای ارائه نسخه جدید نرم‌افزار صبر کنند یا در صورت بروز خطا ساعت‌ها منتظر رفع مشکل بمانند. DevOps با ترکیب مهارت‌های فنی و تفکر سیستمی، امکان اتومات‌سازی فرآیندها، کاهش زمان استقرار، بهبود کیفیت و افزایش امنیت را فراهم می‌کند. به همین دلیل، داشتن مهارت های مورد نیاز DevOps یک مزیت رقابتی است و در بسیاری از شرکت‌ها به یک نیاز مهم تبدیل شده است. 

بسیاری از شرکت ها و سازمان ها برای اجرای دواپس در سازمان خود از خدمات تیم های حرفه ای در بیرون از سازمان استفاده میکنندو شرکت دواپس ایران اولین و بزرگ ترین ارائه دهنده خدمات دواپس در ایران است. به جای استخدام متخصص دواپس، از خدمات دواپس as a service تیم دواپس ایران استفاده کنید. چابکی، خودکارسازی، تعامل بهتر و تسریع فرآیندها در کنار هزینه مقرون به صرفه از فواید استفاده از خدمات برون سپاری دواپس است.

امروز که سرعت توسعه، ارائه آپدیت‌ها و پایداری سرویس‌ها برای کسب‌وکارها مهم شده است، مهارت‌های DevOps نقش کلیدی در موفقیت پروژه‌ها ایفا می‌کنند. شرکت‌ها دیگر نمی‌توانند ماه‌ها برای ارائه نسخه جدید نرم‌افزار صبر کنند یا در صورت بروز خطا ساعت‌ها منتظر رفع مشکل بمانند. DevOps با ترکیب مهارت‌های فنی و تفکر سیستمی، امکان اتومات‌سازی فرآیندها، کاهش زمان استقرار، بهبود کیفیت و افزایش امنیت را فراهم می‌کند. به همین دلیل، داشتن مهارت های مورد نیاز DevOps یک مزیت رقابتی است و در بسیاری از شرکت‌ها به یک نیاز مهم تبدیل شده است. 

مهارت‌های فنی (Hard Skills) مورد نیاز DevOps

در DevOps، مهارت‌های فنی یا همان Hard Skills ستون فقرات توانایی‌های هر مهندس DevOps محسوب می‌شوند. این مهارت‌ها شامل دانش ابزارها، تکنولوژی‌ها و مفاهیم بنیادی هستند که باعث اجرای سریع، ایمن و خودکار نرم‌افزار می‌شوند. در ادامه، مهم‌ترین مهارت‌های فنی مورد نیاز DevOps را معرفی و توضیح می‌دهیم:

تسلط بر سیستم‌عامل لینوکس

بیش از 90٪ زیرساخت‌های DevOps بر پایه‌ی سیستم‌عامل لینوکس بنا شده‌اند. یادگیری کار با ترمینال، اجرای دستورات Bash، مدیریت فایل‌ها، بررسی لاگ‌ها و تنظیم دسترسی‌ها از الزامات اولیه ورود به DevOps است. لینوکس محیطی قدرتمند برای اسکریپت‌نویسی و اجرای سرویس‌هاست و برای هر DevOps Engineer مثل ابزار دست یک نجار است. دواپس ایران همچنین خدمات لینوکس را برای سازمان شما در کنار دواپس انجام می‌دهد.

آشنایی با Docker و مفاهیم کانتینرسازی

Docker ابزاری برای ایجاد و اجرای برنامه‌ها در کانتینرهاست؛ یعنی بسته‌هایی سبک و قابل حمل که همه چیز مورد نیاز اپلیکیشن را دارند. یادگیری ساخت Dockerfile، اجرای کانتینر، مدیریت Image و Volume از مهارت های مورد نیاز DevOps است. کانتینرسازی باعث می‌شود برنامه‌ها در هر محیطی بدون مشکل اجرا شوند.

مثال ساده: یک اپلیکیشن Flask را اگر در Docker قرار دهید، بدون نیاز به نصب مجدد پکیج‌ها می‌توانید آن را روی هر سیستمی اجرا کنید.

برای مطالعه بیشتر بخوانید: داکر چیست و چگونه کار می‌کند؟

کار با Kubernetes برای مدیریت کانتینرها

Kubernetes یا K8s ابزار ارکستراسیون کانتینرهاست که برای مدیریت کانتینرهای زیاد، ضروری است. یادگیری مفاهیمی مثل Pod ،Deployment ،Service و ConfigMap به شما امکان می‌دهد به‌سادگی سیستم‌های پیچیده را در مقیاس بزرگ پیاده‌سازی کنید. این مهارت یکی از مهم‌ترین مهارت های مورد نیاز DevOps در تیم‌های بزرگ است. برای آشنایی بیشتر با این ابزار مدیریت کانتینر ها مقاله کوبرنتیز چیست و چه کاربردی دارد؟ را بخوانید.

توانایی پیاده‌سازی CI/CD

Continuous Integration و Continuous Delivery/Deployment قلب DevOps است. این فرآیندها کمک می‌کنند کدها به‌صورت خودکار تست و به سرورهای اصلی منتقل شوند. تسلط بر ابزارهایی مانند Jenkins ،GitLab CI ،GitHub Actions یا CircleCI بسیار مهم است. تیم‌هایی که CI/CD دارند، به‌طور میانگین 46 برابر سریع‌تر نرم‌افزار را به محیط تولید منتقل می‌کنند. برای اشنایی با این مفهوم جهت پیش نیاز مطلب CI CD چیست را بخوانید.

آشنایی با رایانش ابری (Cloud Computing)

اغلب اپلیکیشن‌ها روی فضای ابری اجرا می‌شوند. بنابراین، مهارت در استفاده از سرویس‌هایی مانند AWS ،Google Cloud Platform یا Microsoft Azure ضروری است. مفاهیمی مانند EC2 ،S3 ،IAM ،VPC و CloudWatch باید در دایره‌ی دانش شما باشند. رایانش ابری Cloud computing چیست؟ تحویل با توجه به درخواست منابع فناوری اطلاعات توسط اینترنت و با قیمت‌های پرداختی است. 

امنیت در DevOps

امنیت نباید در پایان کار بررسی شود؛ بلکه باید از ابتدا در کدها و فرایندها گنجانده شود. این فلسفه DevSecOps نام دارد. تسلط بر ابزارهایی مانند SonarQube ،Trivy ،Vault یا Snyk برای اسکن آسیب‌پذیری‌ها، رمزنگاری داده‌ها و مدیریت امن رمزها، از مهارت های حیاتی DevOps به‌شمار می‌آید. 

بیشتر بخوانید: چرا امنیت در دواپس اهمیت دارد؟ راهنمای پیاده‌سازی DevSecOps در پروژه‌های نرم‌افزاری

Infrastructure as Code

IaC یعنی ساخت و مدیریت زیرساخت‌ها (مثل سرورها، دیتابیس‌ها، Load Balancerها و…) با استفاده از کد. ابزارهایی مانند Terraform ،Ansible ،Pulumi یا CloudFormation در این حوزه بسیار کاربردی‌اند. این مهارت باعث سرعت، دقت و بازتولید آسان زیرساخت‌ها می‌شود.

مثال ساده: فقط با یک فایل کد می‌توانید یک سرور AWS + دیتابیس MySQL + Load Balancer را راه‌اندازی کنید.

مهارت در مانیتورینگ و Observability

برای حفظ سلامت سیستم‌ها، نیاز به ابزارهای مانیتورینگ داریم. ابزارهایی مانند Prometheus ،Grafana ،ELK Stack ،Datadog کمک می‌کنند در لحظه وضعیت سیستم، میزان مصرف منابع، لاگ‌ها و ارورها را ببینید و سریع واکنش نشان دهید.

خودکارسازی تست و QA

یادگیری ابزارهای تست خودکار مانند Selenium ،JUnit ،Postman ،Cypress به DevOps کمک می‌کند پیش از استقرار نهایی، عملکرد و امنیت سیستم را بررسی کند. این مهارت تضمین می‌کند هیچ باگ بزرگی وارد محیط تولید نشود.

آشنایی با Git و مفاهیم کنترل نسخه

Git ستون فقرات همه پروژه‌های نرم‌افزاری مدرن است. تسلط بر branching ،merge conflict resolution و کار با GitHub/GitLab از پایه‌ای‌ترین مهارت های مورد نیاز DevOps است.

برای مطالعه بیشتر درمورد مطالب بالا پیشنهاد می‌کنیم بخوانید:

نرم افزار Grafana چیست؟ راهنمای استفاده برای داشبوردهای DevOps

مهارت‌های نرم (Soft Skills) مورد نیاز DevOps

● کار تیمی: توانایی همکاری مؤثر با تیم‌های توسعه، تست، امنیت و عملیات

● ارتباط مؤثر: توضیح مفاهیم فنی به زبان ساده، نوشتن مستندات و گزارش‌ها

● حل مسئله: تشخیص سریع خطاها و یافتن راه‌حل‌های عملی

● مدیریت زمان: اولویت‌بندی وظایف و انجام چند کار به‌صورت موازی

● دقت به جزئیات: جلوگیری از خطاهای کوچک که ممکن است مشکلات بزرگ ایجاد کنند

● سازگاری با تغییر: یادگیری سریع ابزارها و تکنولوژی‌های جدید

● یادگیری مداوم: به‌روز بودن در دنیای پرشتاب DevOps

مهارت‌های مورد نیاز برای آینده DevOps

با رشد مداوم ابزارها و تغییرات سریع در زیرساخت‌های نرم‌افزاری، مهارت های مورد نیاز DevOps نیز به‌مرور تغییر می‌کنند. در اینجا، مهم‌ترین تکنولوژی‌های در حال ظهور و مهارت‌هایی که باید در آینده نزدیک یاد بگیرید را بررسی می‌کنیم:

AIOps – ترکیب هوش مصنوعی با عملیات DevOps

(Artificial Intelligence for IT Operations) به‌معنای استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین و هوش مصنوعی برای تحلیل داده‌های سیستم، شناسایی مشکلات و حتی پیش‌بینی خطاهاست.

چرا مهم است؟

 با رشد حجم داده‌ها، بررسی دستی لاگ‌ها و مانیتورینگ غیرممکن می‌شود. AIOps با خودکارسازی این فرایندها، نقش DevOps را هوشمندتر و سریع‌تر می‌کند.

مهارت مورد نیاز: آشنایی پایه با یادگیری ماشین، تحلیل داده‌ها، و ابزارهایی مانند DataDog APM ،New Relic ،Splunk AI.

GitOps – آینده دیپلوی به‌صورت کد

GitOps نسخه‌ی پیشرفته‌تر CI/CD است. در GitOps، تمام تنظیمات و دیپلوی‌ها در قالب کد ذخیره می‌شوند و فقط از طریق Git تغییر می‌کنند. این رویکرد شفافیت، امنیت و بازتولید دقیق را تضمین می‌کند.

چرا مهم است؟

 GitOps فرآیند دیپلوی را به‌شدت ساده، قابل کنترل و امن می‌کند.

مهارت مورد نیاز: تسلط بر Git ،Kubernetes ،Flux یا ArgoCD.

Serverless – ساخت اپلیکیشن بدون مدیریت سرور

Serverless Computing به توسعه‌دهنده‌ها اجازه می‌دهد فقط روی کد تمرکز کنند و سرورها، مقیاس‌پذیری و نگهداری بر عهده پلتفرم باشد (مثل AWS Lambda یا Google Cloud Functions).

چرا مهم است؟

کاهش هزینه‌ها، مقیاس‌پذیری بالا و کاهش پیچیدگی‌های زیرساخت باعث شده Serverless بخش مهمی از آینده DevOps شود.

مهارت مورد نیاز: کار با AWS Lambda ،Azure Functions ،API Gateway و نظارت بر معماری بدون سرور.

DevSecOps خودکار و امنیت مبتنی بر AI

با افزایش حملات سایبری، امنیت دیگر یک بخش مجزا نیست، بلکه باید در دل فرآیند DevOps قرار گیرد. DevSecOps اکنون با استفاده از هوش مصنوعی، آسیب‌پذیری‌ها را قبل از دیپلوی تشخیص می‌دهد.

چرا مهم است؟

 تا سال ۲۰۲۶، بیش از 70٪ تیم‌های DevOps از ابزارهای امنیتی مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده خواهند کرد (Gartner Report 2024).

مهارت مورد نیاز: یادگیری ابزارهایی مانند Snyk ،Aqua Security ،Prisma Cloud و مفاهیم امنیت در کد.

Infrastructure as Code 2.0

نسل جدید ابزارهای IaC نه‌تنها زیرساخت را تعریف می‌کنند، بلکه قابلیت بررسی نسخه، دیباگ و تست اتوماتیک را نیز دارند. ابزارهایی مانند Pulumi و Crossplane امکانات بیشتری نسبت به Terraform ارائه می‌دهند.

مهارت مورد نیاز: تجربه در مدیریت زیرساخت با زبان‌های برنامه‌نویسی عمومی مثل TypeScript یا Python در کنار YAML و HCL.

Edge Computing و DevOps برای دستگاه‌های لبه

با رشد IoT و پردازش داده‌ها در نزدیک‌ترین نقطه به منبع (مثل دستگاه‌های هوشمند)، نیاز به DevOps برای Edge هم رشد کرده است.

مثال: استقرار و مانیتورینگ یک اپلیکیشن در دستگاه‌های کشاورزی هوشمند یا خودروهای خودران.

مهارت مورد نیاز: کار با ابزارهایی مثل K3s (نسخه سبک Kubernetes) و سیستم‌های مانیتورینگ Edge.

یادمان باشد: کسی که می‌خواهد DevOpsکار موفقی در آینده باشد، باید هم مهارت های مورد نیاز DevOps امروز را یاد بگیرد، هم برای تکنولوژی‌های فردا آماده باشد.

سخن آخر: DevOps فقط یک نقش نیست، یک ذهنیت است

در این مقاله با مهم‌ترین مهارت های مورد نیاز DevOps آشنا شدیم؛ از توانایی‌های فنی مثل لینوکس، Docker ،Kubernetes ،CI/CD و رایانش ابری گرفته تا مهارت‌های نرم مثل کار تیمی، حل مسئله و مدیریت زمان. دیدیم که یک مهندس DevOps باید مثل پلی میان تیم‌های توسعه، عملیات، امنیت و کسب‌وکار عمل کند و بتواند با چابکی، دقت و تفکر سیستمی، نرم‌افزارها را با سرعت و اطمینان به مرحله تولید برساند.

همچنین متوجه شدیم که آینده DevOps با تکنولوژی‌هایی مانندGitOps ،AIOps، Serverless ،DevSecOps هوشمند و Edge Computing در حال دگرگونی است. بنابراین برای ماندن در خط مقدم این صنعت، فقط یادگیری ابزارهای امروز کافی نیست؛ باید ذهنی باز، روحیه یادگیری مداوم و توانایی سازگاری با فناوری‌های نو را در خود پرورش دهید.