معرفی فرهنگ Postmortem در DevOps-SRE + نکات کاربردی

زمانی که یک حادثه یا قطعی در سیستم شرکت‌ها بروز می‌کند، رخدادی به نام postmortem (پس از مرگ) برگزار می‌شود که در آن تلاش می‌کنند با تجزیه و تحلیل دقیق اتفاق‌های گذشته، علت اصلی حادثه را درک و با پیگیری اقدامات موثر از بروز رخدادهای مشابه در آینده جلوگیری کنند.

بیشتر افراد فعال در دنیای مدیریت پروژه به ویژه نرم‌افزار با اصطلاح Postmortem در DevOps-SRE آشنایی دارند. در حقیقت زمانی که یک حادثه یا قطعی در سیستم شرکت‌ها بروز می‌کند، رخدادی به نام postmortem (پس از مرگ) برگزار می‌شود که در آن تلاش می‌کنند با تجزیه و تحلیل دقیق اتفاق‌های گذشته، علت اصلی حادثه را درک و با پیگیری اقدامات موثر از بروز رخدادهای مشابه در آینده جلوگیری کنند. اگر می‌خواهید با فرهنگ Postmortem و راهکارهای اجرای موثر آن بیشتر آشنا شوید، با ما تا انتهای این مطلب از وبلاگ مجموعه‌ی دواپس ایران، ارائه‌دهنده‌ی خدمات دواپس و خدمات امنیت شبکه، همراه باشید.

مشخصات کلیدی فرهنگ Postmortem

همان‌طور که ملاحظه کردید فرهنگ Postmortem وقایع و تجربیات پس از یک رویداد را به دقت بررسی می‌کند تا همه‌ی افراد تیم از نواقص احتمالی کار خود مطلع شوند. مشخصات کلیدی و ویژگی‌های Postmortem این فرهنگ شامل موارد زیر است:

تحلیل و بررسی عمیق:

هدف اصلی Postmortem در DevOps-SRE بررسی و تحلیل عمیق اتفاقات به همراه تحلیل نقاط ضعف و قوت و ارائه راه‌حل‌هایی برای بهبود آن‌ها است.

درس گرفتن از تجربه‌ها:

زمانی که افراد تیم از تجربه‌های گذشته خود درس می‌گیرند، در پروژه‌های آینده عملکرد درخشان‌تری از خود نشان می‌دهند.

بهبود روحیه‌ی کار تیمی:

برگزاری رخداد پس از مرگ به کمک تمامی افراد تیم انجام می‌شود تا بتوانند در فضایی صادقانه به بحث و تبادل نظر با یکدیگر بپردازند.

مستند‌سازی:

یکی از قسمت‌های مهم Postmortem مستندسازی نتایج و یافته‌ها است تا به عنوان مرجعی برای پروژه‌های آینده مورد استفاده قرار بگیرند.

تمرکز بر پیشرفت مستمر:

هدف نهایی فرهنگ Postmortem تمرکز بر پیشرفت مستمر با استفاده از نتایج حاصل از مستندسازی و بهبود عملکرد مجموعه در آینده است.

بیشتر بخوانید : دواپس چیست؟

شیوه‌نامه برگزاری جلسات Postmortem

حال که با مفهوم کلی Postmortem در DevOps-SRE آشنا شدید، بهتر است نگاهی به شیوه‌نامه برگزاری جلسات آن به صورت کاملاً موثر بیندازید. توجه به نکاتی که در ادامه بررسی شده‌اند، به شما کمک می‌کنند ضمن پیدا کردن منبع مشکل، همچنان همکاری گروهی را بین اعضای تیم خود حفظ کنید:

۱. جلسه را به درستی مدیریت کنید

شما به عنوان مسئول پروژه باید مدیریت جلسه و اداره کردن آن را هم بر عهده بگیرید؛ چرا که فقط به این روش می‌توان اطمینان حاصل کرد که تمامی افراد در طی زمان جلسه کاملاً متمرکز هستند و نهایت تلاش خود را برای ریشه‌یابی مسئله به کار می‌برند. با توجه به این مسئله باید مهارت‌های موردنیاز برای هدایت یک جلسه را بیاموزید و در زمان‌های نیاز از آن استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: راهنمای انتخاب بهترین برنامه برای مدیریت پروژه و تسک

۲. فضای جلسه را مثبت نگه دارید

فرهنگ Postmortem بر سرزنش نکردن افراد تاکید دارد و از آنجایی که این جلسات به راحتی می‌توانند به مکانی برای ملامت سایر افراد تیم تبدیل شوند، باید مراقب این مسئله باشید و تلاش کنید ضمن جلب توجه تمامی کارکنان، روحیه‌ی آن‌ها را مثبت نگه دارید. با این کار می‌توانید اعضای تیم را به افرادی متعهد به مجموعه با بهره‌وری بالا تبدیل کنید که نهایت تلاش خود را برای موفقیت شرکت شما و پروژه‌های آن به کار می‌برند.

۳. موفقیت‌ها و چالش‌های موجود را به دقت بررسی کنید

خطوط مبنا در یک پروژه برنامه‌ی اصلی آن را تعریف می‌کنند تا به وسیله‌ی آن بتوان کلیه‌ی تغییرات اعم از موفقیت‌ها و چالش‌های پیش‌رو را در زمان پروژه از نزدیک رصد و ارزیابی کرد. در هر پروژه سه خط مبنای اصلی وجود دارند که شامل زمان‌بندی، هزینه و وسعت آن هستند، اگر می‌خواهید بدانید بحث‌های جلسه‌ی پس از مرگ را از کجا شروع کنید، می‌توانید به سراغ این سه مبنا بروید. پرسش‌های شما باید به این صورت باشند: «آیا به زمان‌بندی پروژه رسیدیم؟ به اهداف خود در بازه‌ی زمانی موجود دست پیدا کردیم؟ از میزان بودجه فراتر رفتیم یا مطابق با آن عمل کردیم؟» پیگیری دقیق این پرسش‌ها به شما کمک می‌کند نتایج حاصل را به درستی ارزیابی کنید.

۴. به اعضای تیم برای گفتگو با یکدیگر زمان بدهید

آزاردهنده‌ترین بخش جلسات پس از مرگ طولانی شدن بیش از اندازه‌ی آن‌ها و اتلاف وقت شرکت‌کنندگان است؛ علاوه‌بر‌‌این آمارها نشان می‌دهند که بیشتر کارکنان شرکت در جلسات کاری را به عنوان عاملی برای اتلاف وقت خود در نظر می‌گیرند، چرا که در عمل هیچ نتیجه‌ای را برای آن‌ها در پی ندارد. یکی از راهکارهای موثر به منظور ممانعت از بروز این وضعیت و داشتن جلسات Postmortem کارآمد استفاده از تکنیک تایم باکسینگ برای مدیریت زمان و اختصاص زمانی به شرکت‌کنندگان برای تعامل با یکدیگر است تا به این طریق در کنار هم از تک‌تک جزئیات مربوط به مشکلات احتمالی و پیشرفت‌‍‌ها مطلع شوند.

۵. برای متمرکز نگه داشتن بحث خود از سه سوال مشخص پیروی کنید

برای منحرف نشدن شرکت‌کنندگان از موضوع بحث جلسات Postmortem در DevOps-SRE لازم است موضوع را پیرامون سه سوال کلی به شرح زیر نگه دارید:

● موفقیت‌های این پروژه چه بود؟

● چه مشکلاتی در پروژه پیش آمد؟

● کدام بخش‌ها را می‌توانیم برای پروژه‌های بعدی اصلاح کنیم؟

رسیدن به پاسخ این پرسش‌ها به شما کمک می‌کند کلیه‌ی موانع موجود بر سر راه موفقیت تیم خود را برای پروژه‌های بعدی از بین ببرید.

بیشتر بخوانید: شرح وظایف نیروی it و شبکه چیست؟

چک لیست جلسات Postmortem

اگر همچنان با وجود موارد بالا برگزاری جلسات پس از مرگ برای شما کاری دشوار و پیچیده محسوب می‌شود می‌توانید از چک لیست موجود در این بخش برای مدیریت بهتر و کارآمدتر آن‌ها استفاده کنید. در حقیقت آماده‌سازی‌های پیش از این جلسه اهمیت بالایی دارند و درگیر شدن سایر اعضای تیم و تلاش آن‌ها برای رسیدن به اهداف مورد‌نظر را تضمین می‌کنند. شما باید:

● برای سایر اعضای تیم پرسشنامه یا نظرسنجی در مورد جلسه پس از مرگ ارسال کنید.

● دستور جلسه خود را تنظیم کنید.

● ناظری برای جلسه انتخاب کنید یا مدیریت آن را بر عهده بگیرید.

● مسئولیت یادداشت‌برداری از جلسه را به یکی از اعضای تیم واگذار کنید.

● محدودیت‌های زمانی هر مرحله را مشخص کنید.

● به سراغ تهیه‌ی خلاصه‌ی پروژه بروید.

● نتایج و دست‌آوردهای حاصل از آن را مرور کنید.

● نقاط ضعف و قوت را تعیین کنید.

● موارد ضروری‌تر را اولویت‌بندی کنید.

● پیروزی‌ها و موفقیت‌ها را جشن بگیرید.

● جلسه را با یک رویکرد مثبت پایان دهید.

سوالات متداول

منظور از postmortem در Devops چیست؟

آنالیز postmortem نقش مهمی در برنامه‌ریزی برای برطرف کردن مشکلات دارد و فرهنگ آن تیم توسعه را کنار یکدیگر جمع می‌کند تا مشکل را علت‌یابی و بر روی راه‌حل‌های آن تمرکز کنند.

postmortem بدون مشکل چیست؟

در این فرآیند فرض بر این است که هر تیم و کارمندی بر اساس اطلاعاتی که در آن زمان داشتند، بهترین عملکرد را از خود نشان دادند.

اقدامات postmortem چه مواردی را در بر می‌گیرد؟

اقدامات postmortem شامل توصیه‌هایی هستند که از آنالیز پس از یک حادثه حاصل می‌شوند و به کمک آن‌ها می‌توانید از بروز حوادث مشابه در آینده جلوگیری کنید.

دلایل اهمیت فرهنگ postmortem چیست؟

فرهنگ postmortem از ضروریات هر پروژه‌ای است، چرا که به بهبود کارایی تیم و تقویت ارتباط گروهی آن‌ها با یکدیگر کمک می‌کند.

مزایای postmortem شامل چه مواردی می‌شود؟

با این کار تیم می‌تواند از اشتباهات گذشته درس بگیرد و اقدامات لازم را برای بهبود پروژه در آینده انجام دهد.

معرفی فرهنگ Postmortem در DevOps-SRE