چطور از هک شدن وای فای (Wi-Fi) جلوگیری کنیم؟

با گسترش استفاده از اینترنت در خانه‌ها، امنیت شبکه‌های Wi-Fi به یکی از دغدغه‌های مهم کاربران تبدیل شده است. بسیاری از ما تصور می‌کنیم فقط افراد حرفه‌ای یا هکرهای پیشرفته می‌توانند به شبکه‌مان نفوذ کنند، اما واقعیت چیز دیگری است. هک شدن وای فای پدیده‌ای رایج‌تر از آن چیزی است که فکر می‌کنید؛ گاهی تنها با یک رمز ساده یا تنظیمات اشتباه، راه نفوذ برای دیگران باز می‌شود.

طبق گزارش Cisco در سال ۲۰۲۴، حدود ۴۶٪ از کاربران خانگی بدون آگاهی، تنظیمات پیش‌فرض مودم خود را تغییر نداده‌اند. این یعنی تقریباً نیمی از شبکه‌های خانگی در برابر حملات سایبری بسیار آسیب‌پذیر هستند.

با هک وای فای شما فقط اینترنت کند یا حجم مصرف نمی‌شود، بلکه ممکن است اطلاعات شخصی، رمزهای عبور، یا حتی دستگاه‌های متصل به شبکه در معرض خطر قرار بگیرند. به همین دلیل دانستن روش‌های ساده اما موثر برای ایمن‌سازی شبکه خانگی اهمیت بالایی دارد.

در این مقاله از سایت دواپس ایران ارائه دهنده تخصصی ترین خدمات دواپس و خدمات امنیت شبکه به زبان ساده و با مثال‌های کاربردی، بررسی می‌کنیم چگونه می‌توان از هک شدن Wi-Fi جلوگیری کرد و امنیت اینترنت خانه را بالا برد. اگر دنبال راهی سریع، مطمئن و قابل‌اجرا برای محافظت از Wi-Fi هستید، تا انتهای این مطلب همراه باشید.

روش‌هایی برای جلوگیری از هک شدن Wi-Fi

چند روش کاربردی برای جلوگیری از هک شدن شبکه وای فای را در ادامه توضیح می‌دهیم:

تغییر رمز پیش‌فرض مودم و پنل مدیریتی

بسیاری از کاربران رمز عبور پیش‌فرض پنل مودم (مثل admin/admin) را تغییر نمی‌دهند. این رمزها در اینترنت برای همه قابل دسترسی‌اند. تصور کنید کلید در خانه روی در آویزون باشد. با تغییر رمز ورود به پنل مدیریتی، دسترسی هکرها برای تغییر تنظیمات مودم را قطع می‌کنید و جلوی هک شدن وای فای مودم خود را می‌گیرید.

انتخاب رمز عبور قوی برای شبکه Wi-Fi

رمزهایی مثل 12345678 یا اسم حیوان خانگی‌، هدف آسانی برای هکرها هستند. یک رمز عبور خوب باید شامل حروف بزرگ و کوچک، عدد و علامت خاص باشد؛ مثلاً: Ari@2025$Net. با این کار، شکستن رمز شبکه برای هکرها بسیار سخت‌تر می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم در اولین فرصت یک رمز عبور قوی برای مودم خانگی خود قرار دهید. اگر نمی‌دانید چه رمزی یک مقاله راهنما از سایت دواپس ایران را بخوانید: راهنمای انتخاب پسورد مناسب و قوی

فعال‌سازی رمزنگاری WPA2 یا WPA3

بعضی مودم‌ها هنوز از رمزنگاری قدیمی WEP استفاده می‌کنند که خیلی راحت قابل هک شدن است. بهتر است در تنظیمات مودم، نوع رمزنگاری را روی WPA2 یا WPA3 قرار دهید. این دو استاندارد، امنیت بسیار بالاتری دارند. اگر مودمتان از WPA3 پشتیبانی می‌کند، حتماً از آن استفاده کنید. اگر میخواهید با WPAو WPA2  آشنا شوید مطالب زیر را جهت راهنمای جامع بخوانید:

WPA چیست؟ آشنایی با پروتکل رمزنگاری وای فای

WPA2 چیست؟ چگونه کار می‌کند؟

خاموش کردن قابلیت WPS

قابلیت WPS برای اتصال سریع دستگاه‌ها طراحی شده، اما حفره‌های امنیتی زیادی دارد. هکرها می‌توانند با نرم‌افزارهای ساده‌ای مثل «Reaver»، رمز شبکه‌تان را در عرض چند دقیقه از طریق WPS کشف کنند. اگر واقعاً نیازی به آن ندارید، بهتر است این گزینه را در پنل مودم غیرفعال کنید.

پنهان‌سازی SSID (نام شبکه Wi-Fi)

وقتی SSID (نام شبکه) شما قابل مشاهده باشد، هر کسی در اطراف شما می‌تواند آن را ببیند و برای هک تلاش کند. با پنهان‌کردن SSID، شبکه شما برای عموم نامرئی می‌شود. هرچند این روش به‌تنهایی جلوی هک شدن Wi-Fi را نمی‌گیرد، اما یکی از لایه‌های امنیتی اضافی محسوب می‌شود.

بررسی و کنترل دستگاه‌های متصل به شبکه

همیشه لیست دستگاه‌های متصل به شبکه را چک کنید. اگر دستگاه ناشناسی دیدید، احتمالاً کسی در حال استفاده غیرمجاز است. به‌عنوان مثال، اگر اسم موبایل شما «Samsung A52» است و در لیست «iPhone X» دیده می‌شود، باید سریع رمز وای‌فای را عوض کنید.

استفاده از فیلتر MAC Address

هر دستگاه یک کد منحصر‌به‌فرد به‌نام MAC دارد. می‌توانید فقط به دستگاه‌های مشخص (مثل موبایل خودتان، لپ‌تاپ همسرتان و تلویزیون هوشمند) اجازه اتصال بدهید. با این روش، حتی اگر کسی رمز Wi-Fi را بداند، نمی‌تواند به شبکه وصل شود مگر اینکه MAC او در لیست مجاز باشد. برای آشنایی بیشتر پیشنهاد می‌کنیم مطلب mac address چیست را بخوانید.

فعال‌سازی فایروال مودم

بیشتر مودم‌ها فایروال داخلی دارند که جلوی ورود ترافیک مشکوک را می‌گیرد. این گزینه ممکن است در تنظیمات به‌صورت پیش‌فرض غیرفعال باشد. فعال‌سازی فایروال مثل گذاشتن نگهبان جلوی در است که فقط افراد مجاز را وارد خانه می‌کند. آیا می‌دانید فایروال چیست و چگونه کار می‌کند؟ برای آشنایی بیشتر مطالب زیر را بخوانید.

تفاوت فایروال سخت‌افزاری و نرم‌افزاری چیست؟ + کاربرد آنها

بروزرسانی منظم فریم‌ور مودم

مودم‌ها هم مثل گوشی‌ها نیاز به آپدیت دارند. هکرها معمولاً از باگ‌های قدیمی استفاده می‌کنند تا نفوذ کنند. شرکت‌های تولیدکننده با آپدیت فریم‌ور، این حفره‌ها را می‌بندند. مثلاً مودم‌های TP-Link به‌صورت دستی و از طریق سایت رسمی، قابلیت بروزرسانی دارند.

ایجاد شبکه مهمان (Guest Network)

اگر دوستان، همسایه‌ها یا مهمان‌ها به وای فای شما نیاز دارند، به جای دادن رمز شبکه اصلی، از شبکه مهمان استفاده کنید. شبکه مهمان کاملاً جدا از دستگاه‌های اصلی شماست و حتی اگر کسی از طریق آن هک کند، به لپ‌تاپ یا گوشی شما دسترسی ندارد.

خاموش کردن مودم هنگام عدم استفاده

شب‌ها یا زمانی که در سفر هستید، مودم را خاموش کنید. در این زمان‌ها نه تنها مصرف برق کاهش پیدا می‌کند، بلکه احتمال هک وای فای هم به صفر می‌رسد. هکرها معمولاً در ساعت‌های کم‌تردد اقدام می‌کنند؛ پس با خاموش کردن، فرصت را از آن‌ها بگیرید.

استفاده از نرم‌افزارهای امنیتی روی دستگاه‌ها

نرم‌افزارهای آنتی‌ویروس و ضدبدافزار می‌توانند ترافیک مشکوک را شناسایی کنند. اگر از طریق Wi-Fi، یک بدافزار وارد سیستم شما شود، آنتی‌ویروس می‌تواند از سرقت اطلاعات جلوگیری کند. این موضوع مخصوصاً برای لپ‌تاپ‌ها و کامپیوترهای شخصی اهمیت دارد.

چطور بفهمم کسی از Wi-Fi من استفاده می‌کند؟

چون فهمیدن اینکه کسی بدون اجازه از Wi-Fi شما استفاده می‌کند، اولین قدم برای جلوگیری از هک شدن Wi-Fi است. در ادامه روش‌های ساده، کاربردی و سریع برای تشخیص این موضوع آورده شده:

بررسی چراغ‌های مودم

• روشن بودن چراغ Wi-Fi در حالت بی‌استفاده:

 اگه هیچ دستگاهی به مودم متصل نیست، اما چراغ Wi-Fi همچنان روشن و چشمک‌زن است، احتمالاً فرد یا دستگاهی در حال استفاده از اینترنت شماست.

ورود به تنظیمات مودم

برای مشاهده لیست دستگاه‌های متصل:

• در مرورگر وارد آدرس مودم شوید (معمولاً: 192.168.1.1 یا 192.168.0.1).
• نام کاربری و رمز عبور (معمولاً admin/admin) را وارد کنید.
• به بخش‌هایی مثل Device List، Connected Devices یا Attached Devices بروید.
• در اینجا می‌توانید نام و آدرس MAC تمام دستگاه‌های متصل را ببینید.

اگر دستگاهی با نامی ناشناس یا مشکوک دیدید، ممکن است فردی غیرمجاز از Wi-Fi شما استفاده می‌کند.

استفاده از اپلیکیشن‌های مخصوص

اپ‌هایی که به شما کمک می‌کنند بفهمید چه کسی به شبکه‌تان وصل است:

• Fing (iOS / Android)
• WiFi Inspector (Android)
• Who is on my WiFi (ویندوز)

این اپلیکیشن‌ها لیست کامل دستگاه‌های متصل، نوع دستگاه، IP و MAC آن‌ها را نمایش می‌دهند.

کاهش ناگهانی سرعت اینترنت

اگر سرعت اینترنت به‌طور ناگهانی افت کند، مخصوصاً زمانی که خودتان مشغول استفاده نیستید، ممکن است کسی از پهنای باند شما استفاده می‌کند.

برای مطالعه بیشتر بخوانید: 10 راهکار برای افزایش سرعت اینترنت

بررسی گزارش مصرف ترافیک

بعضی از مودم‌ها یا اپراتورها گزارش مصرف ترافیک روزانه ارائه می‌دهند. افزایش مصرف ناگهانی می‌تواند نشانه هک شدن Wi-Fi باشد.

اگر مطمئن شدید کسی بدون اجازه به Wi-Fi شما وصل شده:

• رمز عبور را فوراً تغییر دهید.
• امنیت شبکه را روی WPA2 یا WPA3 قرار دهید.
• قابلیت WPS را غیرفعال کنید.
• MAC Filtering را فعال کرده و فقط دستگاه‌های خودتان را مجاز کنید.

سخن آخر 

هرچند واقعیت این است که امنیت ۱۰۰٪ وجود ندارد، اما رعایت همین نکات ساده و کاربردی می‌تواند احتمال هک شدن Wi-Fi را به حداقل برساند. بسیاری از روش‌هایی که در این مقاله معرفی شدند، تنها چند دقیقه زمان می‌برند اما تأثیر زیادی بر امنیت شبکه دارند؛ از تغییر رمزهای پیش‌فرض گرفته تا فعال‌سازی فایروال و ایجاد شبکه مهمان.

پیشنهاد می‌کنیم حداقل ماهانه یک‌بار تنظیمات مودم خود را بررسی کنید، دستگاه‌های متصل را چک کنید و در صورت نیاز، رمز Wi-Fi را تغییر دهید. این کار ساده می‌تواند شما را چند قدم از هکرها جلوتر نگه دارد. امنیت وای فای خانه‌تان را جدی بگیرید، چون حریم خصوصی شما دقیقاً از همین‌جا شروع می‌شود.